ธรรมทำให้งาม

ธรรมทำให้งาม

ความงามเป็นสมบัติที่มนุษย์ต้องการ คนเราจึงมีเครื่องแต่งตัวประดับประดาด้วยเครื่องอลังการต่าง ๆ เครื่องประดับทำให้งามภายนอก ส่วนศิลปวิทยาและความประพฤติคือเครื่องประดับภายใน ผู้ซึ่งแต่งตัวด้วยเครื่องประดับภายนอกแต่ไม่มีศิลปวิทยา ก็จะงามชั่วคราวไม่ยั่งยืน ถ้ามีวิชาความรู้ดูสง่า แต่ความประพฤตินั้นเสียไม่อาจรักษาความสง่านั้นไว้ได้

ความประพฤติจะเป็นไปถูกทางได้ ต้องอาศัยธรรมคือ ขันติ ความอดทน โสรัจจะ ความเสงี่ยม เป็นหลัก

ขันติแปลว่าความอดทน มี ๓ ประการคือ ทนตรากตรำ ทนลำบาก ทนเจ็บใจ

ความอดทนต่อหนาวร้อนลมแดดสัมผัส เหลือบยุงและสัตว์เลื้อยคลาน หากมุ่งประกอบการงานเป็นใหญ่ ไม่พรั่นพรึงต่อหนาวร้อน ได้ชื่อว่าทนตรากตรำ คนผู้มีรูปร่างล่ำสัน มีข้อลำแข็งแรงมีกำลังมาก ย่อมเป็นที่ชอบใจของตัวเองและผู้อื่น ตรงที่สามารถจะ

ทนตรากตรำ เดินทางได้ไกล และแบกลากภาระอันหนักได้ ไม่มีใครปฏิเสธว่าเป็นผลไม่ควรปรารถนา แม่ผู้ที่ไม่ต้องประกอบการงานหน้าก็ยังต้องการ

กำลังกายซึ่งเป็นดุจพาหนะอันแข็งแรงที่ใจจะขับให้ดำเนินไปในทางดีหรือชั่ว ใจดีย่อมขับกายให้ประกอบการหาเลี้ยงชีพโดยชอบ ใจชั่วย่อมขับกายให้ประกอบการนั้นโดยมิชอบอย่างไรก็ดีกำลังกายเป็นส่วนหนึ่งที่ต้องมีไว้ จึงต้องมีวิธีฝึกหัดร่างกาย เพื่อจะบำรุงกำลังให้ทนทานตรากตรำทำกิจให้สำเร็จตามหน้าที่ของตนได้ ถ้ามีแต่กำลังกาย แต่ใจย่อท้อ ท้อแท้ต่อหนาวร้อน ก็ไม่อาจทำกิจกรรมให้สำเร็จตามหน้าที่ คนเช่นนั้นนับว่าไม่อดทน เป็นคนเกียจคร้านต้องตามลักษณะที่พระบรมศาสดาตรัสไว้ในสิงคาโลวาทสูตรมีใจความว่า

"คนเกียจคร้านมักอ้างว่า หนาวนัก ร้อนนัก เวลาเย็นแล้ว ยังเช้าอยู่ หิวนัก กระหายนัก แล้วไม่ทำการงาน"

คนที่มีลักษณะเช่นนี้ มักทำอะไรไม่สำเร็จลาภยศที่ยังไม่เกิดย่อมไม่เกิดขึ้น ที่มีอยู่แล้วก็เสื่อมทรามไป แต่ถ้ามีขันติก็กำกับอยู่ก็จะข่มใจขับไล่ความเกียจคร้านนั้นเสีย ทนตรากตรำ ทำกิจการให้สำเร็จ ไม่ยอมย่อท้อต่อความยากลำบาก อาจตั้งต้นได้ในลาภยศชื่อเสียงสุขกายสุขใจ ถึงจะเหน็ดเหนื่อยในเวลาทำงาน ภายหลังย่อมได้ผลแห่งความเหน็ดเหนื่อย กล่าวคือการงานที่ประกอบนั้นสำเร็จด้วยดี ทำให้เกิดปิติโสมนัสความชื่นบาน เพราะนึกถึงกิจการที่ทำมานั้น พระบรมศาสดาของเราทั้งหลาย จึงได้ตรัสผลของบุคคลที่อดทนโดยนิพนธ์พุทธสุภาษิตว่า

"เมื่อผู้ใดทำกิจของบุรุษ ไม่สำคัญว่าหนาวและร้อนยิ่งกว่าหญ้า ผู้นั้นย่อมไม่เสื่อมจากสุข ขันติมีลักษณะดังกล่าวมานี้ได้ชื่อว่าทนตรากตรำ"

ขอบคุณบทความจาก ลานธรรมจักร

	ผู้เขียน	หัวข้อ: ธรรมทำให้งาม (อ่าน 4919 ครั้ง)
0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้

สนทนาธรรม ฟังธรรม อ่านธรรมะ บทความธรรมะ หลักธรรมคำสอน กฎแห่งกรรม dhamma