สนทนาธรรม ฟังธรรม อ่านธรรมะ บทความธรรมะ หลักธรรมคำสอน กฎแห่งกรรม dhamma

แนะนำให้ไปหาครูบาอาจารย์สายกรรมฐานท่านช่วยแก้ข้อสงสัยให้นะครับ ตามดเวบไม่มีใครรูุ้ธรรมนอกจากจำๆตามๆกันมาหรืออนุมานเอาตามคนที่ไม่รู้แต่ปรุงแต่งไปเรื่อยๆ ดังนั้นดีที่สุดให้ไปหาครูบาอาจารย์สอนกรรมฐานให้ท่านชี้แนะให้

ส่วนตัวแล้วความที่จดจำตามๆกันมา ความปรุงแต่งอนุมานแบบคนไม่รู้ที่พอจะคาดเดาเอาได้แต่ก้อไม่ใช่ของจริงนั้น มีอยู่ว่า

1. สภาวะที่ง่วงนอน เป็นของนิวรณ์ ซึ่งเป็นปกติจิต เมื่อจิตปรับสภาพแล้วมีสภาวะที่สบายขึ้นเป็นระบบขึ้น ความง่วงเกิดขึ้นแก่จิตทันที เหมือรคำว่าเวลากายและใจเราสบายมันจะหลับง่ายสบายๆไม่ลำบาก ซึ่งผมเป็นและเข้าใจมาเช่นนี้
2. จนเมื่อสามารถผ่านสภาวะที่ง่วงไปได้โดยอาศัยความทำไว้ในใจให้เกิดความพอใจยินดีที่จะทำสมาธิ ทำต่อไปจะเป็นอย่างไรก็ช่างมัน หากมันจะหลับก็ให้หลับไปในท่านั่งสมาธินี้แหละดีแม้ตายไปก็ไปหาพระพุทธเจ้า แล้วเมื่อ ผ่านสภาวะอันง่วงเหงาหาวนอนนี้ๆมันจะเข้าสู่สภาวะที่สงบรำงับจากกิเลสมีจิตตั้งมั่นมากขั้นเรียกว่า อุปจาระสมาธิ เมื่อเกิดสืบเนื่องมีจิตแนบแน่นได้ดีความคิดอกุุศลจะไม่เกิดขึ้นแก่จิต มีจิตจดจ่อในสภาวะธรรมใดได้นานขึ้น แม้เสียงที่ได้ยินดังๆภายนอกก็จะเบาบางลงจนแทบไม่ได้ยิน สามารถยกจิตพิจารณาสภาวะธรรมได้นานขึ้นเรียกว่า อุปจาระฌาณนั้นเอง ซึ่งผมเป็นและเข้าใจมาเช่นนี้
3. เมื่อผ่านอุปจาระฌาณไปได้จะเกิดสภาวะที่มีความตรึกนึกคิดอยู่ แต่มีจิตแยกจากส่วนที่คิดไม่สนใจเสียงภายนอกแล้ว มีแต่ความจดจ่อดูสภาวะธรรมที่เกิดขึ้นนั้นๆ เกิดสภาวะจิตทึี่แยกจากความคิดนั้นๆแลดูความเป็นไปที่ตรึกนึกคิดนั้นๆทีละขณะๆ แล้วเข้าไปรู้สิ่งที่คิดที่ละขณะๆ แต่จิตที่แลดูนั้นมีสภาวะที่ไม่เข้าร่วมรู้ความเป็นไปทั้งหมด เมื่อนานขึ้นๆละเอียดขึ้นๆจนแทบไม่มีเสียงคิดตน จิตเราเริ่มเกิดความสำเหนียกขึ้นมาและวิจารคือสภาพวะที่ตรองดูจนเห็นความเป็นไปตามจริงโดยตัดความคิดเกิดขึ้น ก็จะเริ่มเห็นสภาวะธรรมแยกออกเป็นกองๆแต่สัมพันธ์กันบ้าง มีจิตแลรู้สภาวะธรรมและจดจำได้นิ่งแช่แนบแน่นเป็นจุดเดียวอยู่นั้น แต่ไม่เข้าร่วมกับความปรุงแต่งนั้นๆ เรียกว่าปฐมฌาณ ซึ่งผมเป็นและเข้าใจมาเช่นนี้
- แม้ในสภาวะนี้ มีเรื่องราวปรุงแต่งอยู่บ้างก็ได้ยินเสียงคุยกัน บ้างก็รู้สภาวะจิตอันเป็นไปต่างๆนาๆ ท่านว่าบางครั้งจิตเรามันคุยกันเอง ทั้งจิตดีและจิตชั่วจิตคุยกันบ้าง จิตเดิมและจิตปรุงแต่งคุยกันบ้าง และ จิตมันจะเลือกจับเอาสภาวะธรรมบ้างไม่ใช่หูทิพย์หรือเสียงทิพย์ อันนี้ตั้งพิจารณาเจริญทั้งภายในและภายนอกให้เห็นว่าในเรามีในเขามีจะพ้นจากหลงไปได้เมื่อถึงสภาวะหนึ่งจิตจะรู้เองว่านี่เป็นจิตเราคุย ว่านี่จิตเขา ว่านี้มีเสียงไรๆของใคร ว่าความเศร้าหมองเป็นไปของจิตนี้ๆเป็นเราหรือเขา มีภายในหรือภายนอก ซึ่งผมเป็นและเข้าใจมาเช่นนี้
4. จนถึงปฐมฌาณที่ละเอียดขึ้นไปที่เกิดสภาพแลที่แยกจากจิตที่ตรึกนึกคิดนั้นนิ่งแช่อยู่ แล้วจิตก็ดับเสียงจากความตรึกนึกคิดนั้นไป มีเกิดปรุงแต่งเป็นนิมิตอยู่บ้าง เรียกว่า มีกำลังแห่งความสำเหนียกอันเกิดแต่ สติ+สัมปชัญญะ ซึ่งดับวิตกไปนี้เกิดขึ้นแล้ว (โดยความสำเหนียกนั้นๆ จะไม่มีคำพูดจากความคิดแต่มีสภาวะรู้พิจารณา) สักพักจะความนิ่งแช่อยู่พร้อมเข้าไปรู้สภาวะหนึ่งๆซึ่งมีความสั่นอึกทึกสนั่นมากๆซึ่งแรกๆอาจจะไม่รู้ว่าคืออะไร แต่จิตมันสำเหนียกรู้ว่ามีสภาะนั้นเกิดขึ้น ซึ่งบางท่านว่าวภาวะนี้เป็นทุติยฌาณของโลกียะฌาณนั่นเอง แต่พอสักพักหากเราเข้าไปจดจ่อในสภาวะนั้นมากเกินไปจิตจะเกิดวิตกเกิดขึ้นอีกพร้อมมีจิตสำเนียกดูรู้อยู่ ก็จะรู้ว่านั่นคือเสียง พอเมื่อกำหนดรู้เข้าไปก็จะเห็นว่าเสียงที่เราได้ยินเป็นเสียงดังมากๆๆๆจนนึกว่าฟ้าถล่ม แต่หากมีสติ+สัมปะชัญญะ แลดูแล้วพิจารณาดีๆสภาวะนี้ที่เกิดขึ้นก็จะรู้ว่า นั่นก็คือ เสียงลมหายใจของเรานี่เองไม่มีเสียงอื่นใด หากเมื่อรู้เสียงแล้วหลุดสภาวะนี่้ไปก็ต้องเริ่มที่อุปจาระสมาธิใหม่อีก หากก้าวผ่านมันไปได้โดยแค่สักแต่รู้เราก็จะเริ่มเข้าสู่สภาวะที่มีจิตละเอียดขึ้นไม่มีเสียงเป็นข้าศึกอันความตรึกนึกคิดตรองแนบอารมณ์ใดๆดับไปแล้วเหนือแต่ความสงบอันอิ่มใจรื่มรมณ์ใจอยู่เข้าสู่ทุกติยะฌาณ ซึ่งผมเป็นและเข้าใจมาเช่นนี้


สิ่งนี้ เป็นแค่ความอนุมานในสภาวะธรรมที่ผมแลเห็น อาจจะไม่ถูกต้องตามจริง และ อาจไม่ตรงตคามที่คุณพบเจอและอยากรู้ ลองวิเคราะห์และพิจารณาดูว่าอยู่ในส่วนใดบ้างไหม ดีที่สุดคุณต้องไปสอบถามกับครูพระกรรมฐานครับดีที่สุด