รักษาจิต....รักษาอย่างไร

รักษาจิต....รักษาอย่างไร
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก
วัดบวรนิเวศวิหาร ราชวรวิหาร กรุงเทพมหานคร

การประคองบาตรที่มี น้ำมันเต็ม
แม้ไม่ตั้งสติระมัดระวังให้เต็มที่
ย่อมมีโอกาสที่น้ำมันจะหกออกนอกบาตร
ทำความสกปรกเลอะเทอะให้เป็นอันมากฉันใด

การไม่รักษาจิตให้ดี กิเลสย่อมทำความเสียหายให้อย่างยิ่ง ฉันนั้น

ท่านจึงสอนให้รักษาจิตเหมือนคนประคองบาตรที่เต็มไปด้วยน้ำมัน
นึกถึงความจริงเวลามีน้ำมันหกเลอะเทอะเปรอะเปื้อนเนื้อตัวเสื้อผ้าโดยเฉพาะ
ในขณะที่เนื้อตัวควรสะอาดเรียบร้อย
ที่ไม่ควรให้ความสกปรกจนดูไม่ได้ปรากฏแก่สายตาผู้คนทั้งหลาย
จะรู้สึกอึดอัดอับอายเพียงใด

การมีกิเลสล้นออกนอกจิตใจให้ปรากฏแก่ผู้คนทั่วไป
ยิ่งน่าอับอายกว่ามากมายนัก

การรักษาจิต
คือการตามดูให้รู้ว่าความคิดที่เกิดขึ้นเป็นความคิดที่ดีหรือที่ร้ายอย่างไร
เมื่อรู้แล้วให้หยุดความคิดที่ร้ายให้ได้โดยเร็วที่สุด
อย่าหาข้อแก้ตัวให้ความคิดเช่นนั้นเป็นอันขาด
เพราะจะมีโทษสถานเดียว ไม่มีคุณเลยแม้แต่น้อย

ความคิดนั้นสำคัญนัก สำคัญจริงๆ สำคัญยิ่งกว่าอะไรอื่นทั้งหมด

เพราะความคิดเป็นสภาพที่เกิดกับใจ
จะเข้าใจแบบง่ายๆ ว่า ความคิดคือใจ
ก็น่าจะเป็นการเข้าใจง่ายๆ แบบคนทั่วไป
เมื่อความคิดก็คือใจ ความคิดจึงเป็นใหญ่เป็นประธาน
ทุกสิ่งสำเร็จด้วยความคิด

เช่นเดียวกับที่พระพุทธศาสนาสุภาษิตแสดงไว้ว่า

ใจเป็นใหญ่ใจเป็นประธาน ทุกสิ่งสำเร็จด้วยใจ

ความคิดมีทั้งคุณมีทั้งโทษ แก่ผู้คิดเองก่อนแก่ผู้อื่น

ความรักความสามัคคีปรองดองเหมือนน้องพี่ในหมู่คณะหนึ่งหมู่คณะใด
ก็อาจเกิดได้เพราะความคิดของผู้อยู่ร่วมหมู่คณะนั้น
ที่เต็มไปด้วยความรัก ความปรารถนาดีต่อกันและกัน
คิดให้อภัย กันเมื่อเกิดความผิดพลาดอย่างใดอย่างหนึ่งขึ้น
ไม่ยกความผิดพลาดจะโดยบังเอิญ
หรือโดยตั้งใจของผู้ใดก็ตามมาคิดซ้ำเติมไป ต่างๆ นานา

แต่คิดทุกอย่างที่จะอภัยให้แก่ความผิดพลาดนั้น ให้ใจไม่เพ่งโทษกัน

เช่นนี้กล่าวว่าความคิดไม่เป็นโทษ
ความคิดเป็นคุณ จะให้ความสบายใจ แก่ผู้คิดนั่นเองก่อนผู้อื่น

ผู้ปรารถนาความสบายใจ
จึงพยายามคิดไปทุกแง่ทุกมุมที่จะให้เกิดความสบายใจสมปรารถนา

(ที่มา : แสงส่องใจ ปีใหม่ ๒๕๓๙
พระนิพนธ์สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก)

จากธรรมจักร

	ผู้เขียน	หัวข้อ: รักษาจิต....รักษาอย่างไร (อ่าน 4550 ครั้ง)
0 สมาชิก และ 1 บุคคลทั่วไป กำลังดูหัวข้อนี้

สนทนาธรรม ฟังธรรม อ่านธรรมะ บทความธรรมะ หลักธรรมคำสอน กฎแห่งกรรม dhamma