บทธรรมอันมีอุปการะมาก
๑. อปฺปมาโท อมตํ ปทํ พีงเป็นผู้ไม่ประมาท
๒. สติมา ปริมุขํ สตึ อุปฎฺฐปติ พึงเป็นผู้มีสติอยู่เฉพาะหน้าเสมอ
๓. สมฺปชาโน พึงเป็นผู้มีสัมปชัญญะ ขยายความ
ความไม่ประมาท
ก.ไม่ประมาทในวัย
ข.ไม่ประมาทในธรรม
ค.ไม่ประมาทในโรคภัย
ความมีสติ (รู้ตัวว่ากำลังทำอะไร)
ก. รู้ว่าขณะนี้อยู่ในอิริยาบถ ๔ อันใด ยืน เดิน นั่ง นอน
ข. รู้อารมณ์ปัจจุบันที่มากระทบทวารทั้ง ๖ คือ รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส ธรรมารมณ์
ค. รู้ว่ากิเลสตัวใดกำลังเกิดขึ้น โลภะ โทสะ โมหะ และเมื่อกิเลสนั้นดับไป ก็รู้ว่าได้ดับไป
เหตุการณ์ที่ผ่านมาแล้ว อย่านำมาหวนคิดให้เกิดความเศร้าโศก
เหตุการณ์ที่ยังมาไม่ถึง อย่านำมาวิตกกังวล
มีสัมปชัญญะ (รู้ดี-ชั่ว)
ก. รู้สิ่งใดดี มีคุณ สิ่งใดไม่ดี มีโทษ
ข. รู้สิ่งใดควรกระทำ สิ่งใดไม่ควรกระทำ
ค. รู้สิ่งใดเป็นประโยชน์ สิ่งใดไม่เป็นประโยชน์
ประมาทวัย ธรรมา และโรคา
อิริยา -บถสี่ ที่เสพสม
รูปรสกลิ่น เสียงสัมผัส ธรรมารมณ์
ไม่ตกหล่ม ด้วยสติ สัมปชา ฯ